Gaslighting to subtelna, ale niezwykle destrukcyjna forma przemocy psychicznej, która może głęboko zranić ofiarę. Termin ten wywodzi się ze sztuki teatralnej „Gas Light” z lat 30. XX wieku, w której mężczyzna manipuluje swoją żoną, próbując sprawić, by uwierzyła, że traci zmysły.
Choć zjawisko to jest szeroko rozpowszechnione, przez wiele lat było mało omawiane.
Czym jest gaslighting?
Gaslighting polega na manipulowaniu drugą osobą w taki sposób, że ofiara stopniowo traci pewność siebie, zaczyna wątpić w swoje osądy, a nawet w zdrowie psychiczne.
W sztuce „Gas Light” mąż celowo zmienia oświetlenie i ukrywa przedmioty, wmawiając swojej żonie, że wszystko sobie wyobraża. To sprawia, że kobieta zaczyna wątpić w swoją percepcję i zdrowy rozsądek.
Gaslighting może być stosowany przez jedną osobę lub grupę osób, a jego celem nie zawsze jest całkowite zniszczenie pewności siebie ofiary.
Czasami manipulacja jest narzędziem do osiągnięcia określonych korzyści, takich jak przewaga w pracy. Jednak gdy manipulacja jest systematyczna i długotrwała, może sprawić, że ofiara zacznie kwestionować własne wspomnienia i przekonania, co prowadzi do pełnej kontroli manipulującego nad nią.
Jak rozpoznać gaslighting?
Gaslighting jest trudny do wykrycia, szczególnie dla samej ofiary, która może przez długi czas nie zdawać sobie sprawy, że jest manipulowana.
Istnieje kilka powodów, dla których gaslighting jest tak trudny do rozpoznania.
Przede wszystkim sprawca stosuje mieszankę troski i wrogości, co sprawia, że ofiara jest zdezorientowana.
Po drugie, każda reakcja ofiary jest wykorzystywana przeciwko niej, co prowadzi do dalszej manipulacji. Gdy ofiara zaczyna się bronić, słyszy, że „przesadza” lub jest „zbyt wrażliwa”.
Co więcej, gaslighting często przejawia się w subtelny sposób, co sprawia, że ofiara nie zawsze zdaje sobie sprawę, że doświadcza przemocy.
Formy Gaslightingu:
- Podważanie kompetencji — manipulator udaje troskę, aby podważyć pewność siebie ofiary, np. sugerując, że nie poradzi sobie w pracy.
- Kłamstwa — sprawca bez skrupułów kłamie, a gdy zostaje przyłapany, zaprzecza, co prowadzi do tego, że ofiara zaczyna wątpić w swoje osądy.
- Minimalizowanie uczuć — gdy ofiara próbuje się bronić, sprawca zarzuca jej brak kontroli nad emocjami, twierdząc, że „przesadza”.
- Zaprzeczanie — sprawca często zaprzecza wszystkim zarzutom, przekonując ofiarę, że jej odczucia są fałszywe.
- Atak na wrażliwe punkty — manipulator celowo dotyka tematów, które są dla ofiary bolesne, aby ją zranić.
- Izolacja — aby zapobiec odkryciu manipulacji, sprawca stara się odseparować ofiarę od jej bliskich.
Kiedy szukać pomocy?
Gaslighting to poważna forma przemocy, która może prowadzić do utraty zaufania do siebie, poczucia własnej wartości, a nawet do zaburzeń lękowych i depresji.
Jeśli zauważasz u siebie objawy wskazujące na to, że możesz być ofiarą gaslightingu, warto skonsultować się z psychologiem lub psychoterapeutą.
Specjalista pomoże Ci zrozumieć, jak działa gaslighting i wspólnie wypracujecie strategie radzenia sobie z tą formą przemocy, aby odzyskać kontrolę nad swoim życiem.
Jednocześnie pamiętaj, żeby uciekać od takiej osoby i jeżeli pozostajecie w związku małżeńskim, to musisz bardzo dobrze przygotować się do rozwodu.
Skorzystaj z pomocy doświadczonego adwokata.
Aleksandra Przecherska-Baranowska
adwokat
Zdjęcie: RDNE Stock project
***
Czy można zabrać prawo jazdy za alimenty? Jak wymusić alimenty?
Czy można zabrać prawo jazdy za alimenty?
Temat niepłacenia alimentów jest niezwykle ważny i dotyka wielu aspektów życia zarówno dziecka, jak i całego społeczeństwa. Przyjrzyjmy się bliżej przyczynom tego zjawiska oraz jego konsekwencjom [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }