Zgodnie z nowymi przepisami, które weszły w życie 15 lutego 2024 roku, przesłuchanie dziecka w sprawie rozwodowej zostało uregulowane precyzyjniej.
Jeśli sąd uzna, że stopień rozwoju dziecka, jego stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwalają, dziecko zostanie wysłuchane.
Sąd będzie brał pod uwagę zdanie dziecka oraz jego rozsądne życzenia podczas wydawania wyroku.
Jednakże, jeśli dziecko odmówi udziału w takim wysłuchaniu, sąd nie będzie mogą go do tego zmusić i odstąpi od tej czynności.
W zasadzie przesłuchanie w sprawie rozwodowej może odbyć się tylko raz, chyba że sąd uzna za konieczne ponowne przesłuchanie dziecka lub samo dziecko chciałoby ponownie przedstawić swoje życzenia sądowi.
***
UWAGA: Zamiast czytania możesz posłuchać w moim podcaście:
***
Kodeks postępowania cywilnego
Art. 2161. [Wysłuchanie małoletniego dziecka]
§1. 6
Sąd w sprawach dotyczących osoby małoletniego dziecka wysłucha je, jeżeli jego rozwój umysłowy, stan zdrowia i stopień dojrzałości na to pozwala. Jeżeli przed sądem dziecko odmawia udziału w wysłuchaniu, sąd odstępuje od tej czynności.
§2.
Sąd stosownie do okoliczności, rozwoju umysłowego, stanu zdrowia i stopnia dojrzałości dziecka uwzględni jego zdanie i rozsądne życzenia.
§3. 7
Wysłuchanie dziecka może nastąpić tylko raz w toku postępowania, chyba że dobro dziecka wymaga ponownego przeprowadzenia tej czynności lub potrzebę ponownego wysłuchania zgłasza dziecko. Ponowne wysłuchanie dziecka przeprowadza ten sam sąd, chyba że jest to niemożliwe lub stoi temu na przeszkodzie dobro dziecka.
§4. 8
Jeżeli sąd odstąpił od wysłuchania dziecka, najpóźniej przed zakończeniem postępowania, wskazuje w protokole posiedzenia lub rozprawy, z jakich przyczyn czynność ta nie została przeprowadzona.
Art. 2162. 9 [Przebieg wysłuchania małoletniego dziecka]
§1.
Wysłuchanie dziecka następuje na posiedzeniu niejawnym, które odbywa się w odpowiednio przystosowanych pomieszczeniach w siedzibie sądu lub, jeżeli dobro dziecka tego wymaga, poza jego siedzibą.
§2.
W wysłuchaniu dziecka, oprócz sędziego, może brać udział wyłącznie biegły psycholog, jeżeli z uwagi na stan zdrowia, rozwój umysłowy lub wiek dziecka niezbędne jest zapewnienie mu pomocy psychologicznej podczas wysłuchania lub zachodzi konieczność udzielenia pomocy sędziemu w zakresie rozpoznania potrzeb dziecka podczas wysłuchania.
§3.
Z przebiegu wysłuchania dziecka sporządza się notatkę urzędową. Przebiegu wysłuchania dziecka nie utrwala się za pomocą urządzenia rejestrującego dźwięk albo obraz i dźwięk.
§4.
Minister Sprawiedliwości określi, w drodze rozporządzenia, sposób przygotowania i przeprowadzenia wysłuchania dziecka oraz warunki, jakim mają odpowiadać pomieszczenia przeznaczone do przeprowadzania takich wysłuchań, mając na względzie konieczność zapewnienia swobody wypowiedzi i poczucia bezpieczeństwa wysłuchiwanych dzieci.
Jak wygląda przesłuchanie dziecka?
Przesłuchanie (a dokładniej wysłuchanie) dziecka w Warszawie odbywa się poza siedzibą sądu, w specjalnie przygotowanym do tego pokoju (tzw. Niebieski Pokój).
Oprócz sędziego może wziąć udział w przesłuchaniu jedynie psycholog, jeśli sąd uzna to za konieczne.
Jednakże rodzice dziecka oraz ich pełnomocnicy nie są obecni w trakcie takiego przesłuchania.
Sąd sporządza notatkę urzędową z przebiegu przesłuchania, która stanowi oficjalny zapis tego wydarzenia.
Sąd przeprowadza dowód z wysłuchania dziecka na okoliczność, czy małoletnie dzieci stron są wstanie wyrazić wolę oraz czy małoletni wyrażają swoje stanowisko ew. czy jest im ono indukowane przez którąkolwiek ze stron postępowania.
Przesłuchanie dziecka przez specjalistów sądowych
Dopuszczając dowód z opinii biegłych w sprawie rozwodowej, sąd może także zlecić przeprowadzenie rozmowy z dzieckiem przez tych specjalistów sądowych.
Po przeprowadzeniu rozmowy z dzieckiem i jego rodzicami oraz ewentualnych badań, biegli wydadzą opinię, w której wypowiedzą się na temat tego, jakie rozstrzygnięcia rodzicielskie w sprawie rozwodowej będą najlepsze dla dobra dziecka.
Opinia ta będzie brana pod uwagę przez sąd przy podejmowaniu decyzji w sprawie rozwodu.
Praktyka sądowa będzie kluczowa dla określenia częstotliwości i warunków przeprowadzania bezpośrednich spotkań z dziećmi w sprawach rozwodowych.
Nowe uregulowania mogą wymagać pewnego czasu, aby zostały w pełni zrozumiane i wdrożone przez sądy oraz inne instytucje odpowiedzialne za przeprowadzanie procesów rozwodowych.
Praktyka sądowa będzie miała istotne znaczenie w ustaleniu, w jakich sytuacjach sąd będzie decydował o bezpośrednim spotkaniu z dzieckiem oraz jakie będą procedury i warunki takiego spotkania.
Istotne będzie również monitorowanie skuteczności nowych uregulowań oraz ich wpływu na dobro dziecka i przebieg procesów rozwodowych.
W miarę upływu czasu i zdobywania doświadczenia przez sądy, można oczekiwać, że praktyka ta będzie się rozwijać i dostosowywać do indywidualnych potrzeb i sytuacji rodzinnych w procesach rozwodowych.
Czy Sąd bierze pod uwagę zdanie dziecka?
Jak powinno przebiegać przesłuchanie (wysłuchanie) dziecka w sprawie o rozwód?
Czy dziecko może zeznawać w sądzie w sprawie rozwodowej?
Dokładnie, obowiązkiem sądu jest zapewnienie warunków, które umożliwią dziecku szczerość i swobodę wypowiedzi oraz uniknięcie uwikłania go w spory dorosłych. Sąd powinien być ostrożny, aby nie narażać dziecka na dodatkowy stres lub niepotrzebne napięcie podczas przesłuchania.
Po wysłuchaniu dziecka, sąd winien uwzględnić jego zdanie i rozsądne życzenia, biorąc pod uwagę jego wiek, dojrzałość oraz interesy długoterminowe.
Uwzględnienie opinii dziecka może być istotne dla ostatecznej decyzji sądu w sprawie rozwodowej, jednak należy również zachować równowagę między uwzględnieniem zdania dziecka a innymi aspektami i dowodami przedstawionymi w sprawie.
Kluczowe jest, aby proces przesłuchania dziecka był przeprowadzany w sposób delikatny, profesjonalny i z należytym szacunkiem dla jego praw i uczuć.
Jak przygotować dziecko na przesłuchanie?
Bardzo ważne, aby dziecko było poinformowane o osobach, które będą obecne podczas przesłuchania oraz o ich rolach.
Sędzia jest osobą odpowiedzialną za prowadzenie przesłuchania.
To sędzia zadaje pytania i przeprowadza rozmowę w celu dokładnego ustalenia faktów i zrozumienia sytuacji.
Poinformowanie dziecka o rolach tych osób pomoże mu zrozumieć, co się będzie działo podczas przesłuchania i jakie są cele oraz procedury tego procesu.
Dodatkowo, taka informacja może pomóc dziecku poczuć się bardziej komfortowo i bezpiecznie podczas przesłuchania.
Aleksandra Przecherska-Baranowska
adwokat
Zdjęcie: Vika Glitter
***
Niestawiennictwo stron w postępowaniu rozwodowym
Niestawiennictwo stron w postepowaniu rozwodowym – co zrobić, aby uniknąć skutków niestawiennictwa w postępowaniu?
Aby w pełni zrozumieć czym grozi niestawiennictwo stron w postepowaniu rozwodowym, sprawdźmy w jaki sposób wszczyna się postepowanie rozwodowe i jaki jest cel rozprawy rozwodowej [Czytaj dalej…]
{ 0 komentarze… dodaj teraz swój }